Nứt xương là một dạng của gãy xương, tức gãy xương không có di lệch. Nứt xương chủ yếu do chấn thương.
Ở trẻ em, hai đầu xương dài có các đĩa sụn, việc cốt hóa sụn ở các đầu xương giúp cho xương dài ra, qua đó giúp trẻ phát triển về chiều cao.
– Tai nạn giao thông, đây là nguyên nhân thường gặp nhất – Tai nạn lao động, tai nạn sinh hoạt,… – Ngã, bị đánh bằng vật cứng,… – Các bệnh lý xương – khớp như loãng xương, viêm xương, u xương, viêm khớp dạng thấp, xương thủy tinh,… – Thời chiến có thể gặp nứt xương do hỏa khí, do sức ép của bom, mìn.
– Đau, đây là biểu hiện thường gặp nhất và dễ thấy nhất. Tuy nhiên, một số trường hợp nứt xương kín đáo, có thể không đau, chỉ đau khi vận động hoặc ấn vào. – Hạn chế vận động, thậm chí mất hoàn toàn vận động chỗ vị nứt xương. – Tại chỗ có thể thấy sưng nề, bầm tím, biến dạng,…. – Chụp X quang: Để chẩn đoán xác định nứt xương thường căn cứ vào phim X quang, trên phim thấy hình ảnh khe sáng làm mất tính liên tục của thành xương, hai đầu xương không di lệch.
Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình liền xương
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến quá trình liền xương, bao gồm các yếu tố tại chỗ và toàn thân.
Các yếu tố tại chỗ:
– Mức độ chấn thương tại chỗ: Nứt xương mà bị chấn thương tại chỗ nhiều, các tổ chức phần mềm quanh xương bị tổn thương nhiều thì liền xương chậm. – Mức độ mất xương: Mất chất xương hoặc bị kéo quá nhiều sẽ chậm liền. – Mức độ bất động: Nắn nhiều lần, bất động kém thì không tạo được các cầu ở can xương bên ngoài, sẽ chậm liền. – Nhiễm khuẩn: Nếu nứt xương mà bị nhiễm khuẩn, thì liền xương sẽ chậm hoặc không liền. – Các bệnh lý tại chỗ: Nứt xương do loãng xương, u xương, bệnh Paget, bệnh loạn sản xơ,…liền chậm, thậm chí không liền xương. – Tình trạng vô mạch: Bình thường xương liền được là nhờ mạch máu từ hai đầu gãy. Nếu một đầu gãy không có mạch nuôi, bị hoại tử vô mạch thì xương nhờ các vi quản từ đầu gãy còn sống. Nếu cả hai đầu đều bị vô mạch thì rất khó liền. – Nứt xương nội khớp: Dịch khớp có chứa fibrinolysin là tiêu máu tụ, làm chậm thì đầu của liền xương, do đó nứt nội khớp sẽ khó liền hơn là ngoại khớp.
Các yếu tố toàn thân:
– Tuổi: Tuổi trẻ rất nhanh liền, tuổi càng cao càng khó liền xương. – Các hormone và khoáng chất + Corticosteroid, hormone vỏ thượng thận, qua thực nghiệm và lâm sàng cho thấy ức chế sự liền xương. + Hormone tăng trưởng là một yếu tố giúp liền xương. + Các hormone khác qua thực nghiệm cho thấy hormone giáp trạng, insulin, vitamin A, vitamin D liều sinh lý, các hormone đồng hóa,… có tác dụng giúp liền xương nhanh. + Thiếu canxi, thiếu vitamin D, còi xương,…. đều làm chậm quá trình liền xương. + Chondroitin, Magie, Mangan,… có tác dụng giúp nhanh liền xương
Nứt xương là một dạng gãy xương không di lệch. Nói chung điều trị khá đơn giản, chỉ cần bất động tốt thì liền nhanh chóng và ít để lại di chứng. Tuy nhiên, nếu bất động không tốt, có thể làm xương nứt nhiều hơn, có nguy cơ gãy di lệch.
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến quá trình hồi phục của xương sau nứt xương. Việc bổ sung canxi, vitamin D, MK7 và các dưỡng chất giúp tăng tái tạo xương đều có tác dụng giúp nhanh liền xương.